Εξυπνες λύσεις για τον πονοκέφαλο

Οι πονοκέφαλοι, που βασανίζουν συχνά ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού, μπορεί να έχουν πολλές και εντελώς διαφορετικές αιτίες: από το άγχος, τον κακό ύπνο ή την κατάχρηση του κινητού τηλεφώνου, έως ένα εγκεφαλικό επεισόδιο ή έναν όγκο στον εγκέφαλο.

Η νευρολόγος, διευθύντρια του Nευρολογικού Τμήματος στο Γενικό Νοσοκομείο Γ. Γεννηματάς και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Κεφαλαλγίας, Κλημεντίνη Καραγεωργίου, ενημερώνει για τη σωστή διάγνωση και αντιμετώπιση των πονοκεφάλων, προειδοποιώντας ότι η κατάχρηση φαρμάκων μπορεί να κάνει έναν απλό πονοκέφαλο να μεταπέσει σε χρόνιο καθημερινό πρόβλημα.

Γενετική προδιάθεση υπάρχει στην ημικρανία σε ορισμένες μορφές, όπως η ημιπληγική ημικρανία. Επιπλέον, υπάρχει οικογενειακή προδιάθεση για την εμφάνιση ημικρανίας κυρίως μεταξύ των μελών (γυναικών κυρίως) μιας οικογένειας.

Για πρώτη φορά, ανακαλύφθηκε πρόσφατα γονίδιο που βρίσκεται στο χρωμόσωμα 8 και εμφανίζεται πολύ συχνότερα σε ασθενείς με ημικρανία. Το γονίδιο αυτό πιθανότατα ευθύνεται για τη συσσώρευση γλουταμικού οξέος (που είναι ένας από τους κυριότερους διεγερτικούς νευροδιαβιβαστές στον εγκέφαλο) στις συνάψεις του εγκεφάλου, γεγονός που οδηγεί σε υπερδραστηριότητα και υπερευερεθιστότητα των νευρικών κυττάρων, τα οποία υπό ορισμένες συνθήκες μπορούν να προκαλέσουν κρίσεις ημικρανίας

Η σωστή διάγνωση απαιτεί καλό και λεπτομερές ιστορικό από τον άρρωστο. Θα βοηθήσει σε αυτό η ύπαρξη ημερολογίου των κρίσεων κεφαλαλγίας, όπου θα πρέπει να καταγράφονται όλες οι κρίσεις που παρουσιάζονται, με όλα τα χαρακτηριστικά τους. Η εξέταση από τον γιατρό θα καθορίσει αν χρειάζεται περαιτέρω εργαστηριακός έλεγχος.

Τη θεραπεία καθορίζει πάντοτε ο γιατρός και ποτέ ο ασθενής ή οι φίλοι του, γιατί μπορεί πολύ εύκολα μια απλή κεφαλαλγία να μεταπέσει σε χρόνια καθημερινή κεφαλαλγία από κατάχρηση φαρμάκων. Εχουν κυκλοφορήσει νέες τριπτάνες για την ημικρανία, δεν υπάρχει όμως κάποιο άλλο καινούργιο φάρμακο.

Το μπότοξ έχει δοκιμαστεί σε ανθεκτική στα φάρμακα χρονίζουσα ημικρανία. Δεν έχουμε ακόμη την επίσημη έγκριση, αλλά οι μελέτες υπήρξαν ευνοϊκές και έχει εγκριθεί στη ΗΠΑ, όπου χρησιμοποιείται από τα επίσημα κέντρα κεφαλαλγίας. Ο βελονισμός χρησιμοποιείται σε μορφές που δεν έχουμε αποτελέσματα με τα φάρμακα – κυρίως σε κεφαλαλγία τύπου τάσεως, όπου υπάρχει σύσπαση των περικρανιακών μυών. Τα αποτελέσματά του είναι συζητήσιμα. Αποτελεί όμως προτεινόμενη αντιμετώπιση σε ανθεκτικές μορφές της κεφαλαλγίας.

Η πρόληψη είναι δυνατή, με την αποφυγή καταρχάς των παραγόντων που δημιουργούν πονοκέφαλο και που θα τους ανακαλύψει ο πάσχοντας από το ημερολόγιο που θα κρατήσει. Επιπλέον, η άσκηση βοηθά στην αποφυγή των κρίσεων, καθώς βοηθά στη διαχείριση του άγχους που οδηγεί σε αυτές.