Πολύς λόγος γίνεται εδώ και καιρό για την ιστορία. Είναι η μοίρα μας ως λαός, να πολεμάμε μία ζωή με τα φαντάσματα του παρελθόντος ή πολλές φορές, εξαιτίας αυτών, μεταξύ μας.

Είναι απορίας άξιον το πώς ένας λαός με τέτοιο πάθος με την ιστορία του, καταφέρνει να απολαμβάνει μία τέτοια μακάρια άγνοια πάνω σε αυτήν. Κάθε ιστορικό θέμα, παθιάζει, αλλά ποτέ διαλεκτικά, ακαδημαϊκά ή έστω βιβλιογραφικά, αλλά, όπως πάντα σε αυτόν τον τόπο, μέσα στα πλαίσια της συζήτησης του καφενείου, όπου τα πάθη ανάβουν για λίγες ώρες, οι βεβαιότητες αντικαθιστούν η μία την άλλη και σε μία κατάσταση έξαλλου πάθους η συζήτηση σβήνει χωρίς να έχει αφήσει κανένα ίχνος στους συμμετέχοντες, ούτε καν μία διάθεση για περεταίρω διερεύνηση. Σημασία έχει η συζήτηση αυτή καθ’ αυτή και το αποτέλεσμα εκφράζεται μόνο βραχυπρόθεσμα, ίσα-ίσα μέσα στα πλαίσια μιας μικρής νίκης στην κουβέντα, που θα ταπεινώσει τον αντίπαλο.

Οι εποχές αλλάζουν, η τεχνολογία φέρνει τους ανθρώπους πιο κοντά, αλλά δυστυχώς τα καφενεία παρέμειναν ίδια σε μέγεθος. Για να καλυφθούν οι ανάγκες της συζήτησης δημιουργήσαμε ένα μεγαλύτερο και πιο πλήρες καφενείο, την τηλεόραση. Οι δυνατότητες μας πλέον, για ανάπτυξη της μικρόνοιας, διανθίστηκαν, αλλά οι βασικοί κανόνες παρέμειναν οι ίδιοι.

Οι μεγάλοι φωστήρες της ελληνικής κοινωνίας, οι εγκέφαλοι της γνώσης, αφού ανέλυσαν κάθε είδους πρόβλημα και το έλυσαν, αποφάσισαν να στρέψουν την πλήρη διανοητική τους δύναμη στην επανάσταση του 1821. Μετά το κατόρθωμα του σχολικού εγχειριδίου, που κατάφερε να ενώσει μέσω της αγανάκτησης έναν ολόκληρο λαό, που, είπαμε, είναι κορόιδο και δεν έχει μνήμη, αλλά όχι και σε τέτοιο βαθμό, θέλησαν να μας επιστήσουν την προσοχή στα σκοτεινά γεγονότα του 1821, που εμείς οι αγράμματοι και άφρονες δεν είχαμε παρατηρήσει.

Ως εκ θαύματος, μάθαμε ότι οι ελληνική επανάσταση ήταν μία ταξική επανάσταση και μάλιστα χαρακτηριζόταν και από μία ποσότητα αχαριστίας, καθώς η Οθωμανική αυτοκρατορία, είχε δημιουργήσει μία πολύ δίκαιη πολυπολιτισμική κοινωνία. Ότι οι πολεμιστές του ’21 έβριζαν, έπιναν, σκότωναν, λήστευαν, βίαζαν. Ότι κατά τη διάρκεια της επανάστασης οι Έλληνες σκοτώνονταν μεταξύ τους, αλλά και για να λέμε την αλήθεια δεν ήταν και ακριβώς μεταξύ τους, καθώς δεν ήταν ακριβώς Έλληνες, μάλλον ήταν οτιδήποτε άλλο από Έλληνες.

Χαμόγελα ικανοποίησης. Ανταλλαγή συγχαρητηρίων μεταξύ τους. Κάποια βραβεία, λίγα χρήματα. Αλλά το κυριότερο ήταν ότι κατάφεραν να μας διδάξουν την "αλήθεια" που αγνοούσαμε.

Δεν ήταν αρκετό. Η «επαναδιαπραγμάτευση» της ιστορίας έπρεπε να συνεχιστεί και να οδηγηθεί σε νέους δρόμους πρωτοτυπίας. Ήταν ο καιρός για τους ήρωες.

Βλέποντας τα ντοκιμαντέρ και τις εκπομπές, βγάζεις το συμπέρασμα ότι όλες αυτές, οι μέχρι χθες ηρωικές φιγούρες, όχι απλώς δεν καθορίζονταν από τον ηρωισμό τους, αλλά στην καλύτερη των περιπτώσεων ήταν στοιχεία του κοινού ποινικού κώδικα. Εγκληματίες και λίγα λέμε. Αποβράσματα. Το ότι πολέμησαν τους Τούρκους ήταν ένας τυχαίος παράγοντας. Τυχαία επέλεξαν πλευρά και τελικά πλούτισαν και πέρασαν μία ζωή χαρισάμενη. Κάποιοι σκοτώθηκαν κιόλας, αλλά κυρίως από τους υπόλοιπους «Έλληνες». Απορίας άξιον είναι τελικά το τι ακριβώς κάνανε οι Τούρκοι σε αυτό το πόλεμο. Αν κρίνουμε από τα γραφόμενα και τα λεγόμενα, μάλλον είχαν μείνει έκπληκτοι από τις εξελίξεις, αλλιώς δεν εξηγείται η τέτοια αδράνεια.

Χαμόγελα ικανοποίησης. Ανταλλαγή συγχαρητηρίων. Σβήστηκαν και οι ήρωες. Ως απλός αναγνώστης, στέκομαι με δέος σε τέτοιο μίσος και αναπολώ την ατάκα του Παπαδόπουλου από τους «Απαράδεκτους». Τι έγινε, ρε παιδιά;

Ο ήρωας είναι ένας άνθρωπος. Πίνει, τρώει, πάει στην τουαλέτα, κυνηγάει γυναίκες, βρίζει, δρα ωφελιμιστικά πολλές φορές, με κακία άλλες. Είναι ανθρώπινος, κανένας δεν το αμφισβητεί. Αν τώρα κάποιοι μισούν αυτά τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, είναι δικό τους πρόβλημα. Τον ήρωα δεν τον δημιουργεί η εξωανθρώπινη διάστασή του, αλλά ακριβώς οι διαστάσεις που παίρνει η ανθρωπιά του.

Ήρωας είναι ο άνθρωπος που σε κάποιο κομβικό σημείο ξεπερνάει την ανθρώπινη φύση του και αντιβαίνοντας σε κάθε λογική πράττει αυτό το οποίο η στιγμή απαιτεί. Κάποιες φορές δημιουργεί ένα συμβολισμό, κάποιες άλλες η πράξη του είναι τόσο υπέροχη, που αλλάζει για πάντα τα κύματα της ιστορίας. Είναι υπέροχο να το σκέφτεσαι.

Ένας άνθρωπος, καθημερινός, απλός, με τη μιζέρια, με τη μικρότητα της φύσης τους, στέκεται αντιμέτωπος με τα κατακλυσμιαία κύματα της ιστορίας και καταφέρνει να τα υπερνικήσει. Ο ήρωας δεν είναι το πρότυπο που πρέπει να ακολουθούμε, είναι η απόδειξη της μικρότητάς μας. Όλων εμάς, των υπολοίπων. Είναι ο αντικατοπτρισμός της αποτυχίας μας, ως ανθρώπων. Αλλά είναι και η ντροπή μας. Αυτό το άτιμο το φιλότιμο που μας χτυπάει στην καρδιά, που μας αναγκάζει κάθε τόσο, όταν η στιγμή το απαιτήσει, να κοιτάξουμε τον ουρανό και να προσπαθήσουμε να μην είμαστε υπερβολικά κακοί.

Ο Καραϊσκάκης ήταν ο νόθος γιος μίας καλόγριας. Απίστευτα αθυρόστομος. Άνθρωπος επικίνδυνος για να τον έχεις δίπλα σου. Μπαρουτοκαπνισμένος, παιδί δύσκολων καιρών. Με κάποια ηθική κρίση, ίσως εγκληματίας για το σήμερα. Αλλά είναι υπέροχος, ακριβώς γι’ αυτό. Γιατί ενώ ήταν άνθρωπος, τη στιγμή που έπρεπε, έδρασε, πέρα από αυτό το χαρακτηριστικό.

Αποδομήστε τους. Βρίστε τους. Διαλύστε τους. Μπράβο σας. Δεν θα αλλάξει η αλήθεια, δεν θα αλλάξει τίποτα για την ιστορία και την κρίση της. Μία ζωή θα μας βλέπουν χαμογελώντας για τα πάθη μας και με μία μικρή κατανόηση κρεμασμένη σε τοίχους και φθαρμένα κάδρα. Βγάλτε τους από τα σχολεία. Ψάξτε στο ιστορικό τους, είμαι σίγουρος ότι είναι γεμάτο μελανές σελίδες. Αλλά όσο τους λερώνετε τόσο θα ανεβαίνουν σε ανώτερες σφαίρες ύπαρξης. Θα υπάρχουν για πάντα στην ιστορία, ενώ εσείς; Εμείς;

Αγαπητέ συγγραφέα των πέντε βιβλίων, που τόλμησες να διανοηθείς ότι χτυπώντας τους ήρωες, τέτοιους ήρωες, ίσως κερδίσεις λίγο από τη δόξα τους. Που σε ενοχλεί να βλέπεις σε αυτά τα φλογερά μάτια των κάδρων την δική σου αποτυχία στη ζωή, την δική σου κενότητα, δυστυχώς αυτός ο μπάσταρδος αγράμματος, στα τελευταία του λόγια, είπε περισσότερα από όσα θα πεις ποτέ εσύ στα βιβλία σου. Όσο για το πρώτο σκέλος της περίφημης ρήσης του, δυστυχώς πέθανε, είσαι ασφαλής. Το δεύτερο όμως θα τονίζει μία αιώνια αλήθεια: «Αν ζήσω, θα σας γαμ…. Αν πεθάνω, θα μου κλάσετε τον π….». Στρατηγός Γεώργιος Καραϊσκάκης