Πελέ
Προσωπικά στοιχεία
Ονοματεπώνυμο	Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο
Χώρα	Βραζιλία
Ημερ. γέννησης	23 Οκτωβρίου 1940 (1940-10-23) (70 ετών)
Τόπος γέννησης	Τρες Κορασόες, Βραζιλία
Ύψος	1,73 μ.
Θέση	Επιθετικός/Μέσος
Λοιπες Πληροφορίες
Αριθμός φανέλας	10
Επαγγελματικοί σύλλογοι
Χρονιές	Σύλλογος	Συμμ. (γκολ)
1956-1974 1975-1977	Σάντος Ν.Υ.Κόσμος	1120 (1087) 64 (37)
Εθνική ομάδα
1956-1971	Εθνική Βραζιλίας	92      (77)

Ο Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο, γνωστός ως Πελέ, γεννήθηκε στις 23 Οκτωβρίου 1940 στην πόλη Τρες Κορασόες της Βραζιλίας και είναι πρώην διεθνής ποδοσφαιριστής. Θεωρείται ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής του 20ου αιώνα από την διεθνή ομοσπονδία ιστορίας και στατιστικής ποδοσφαίρου.  Γνωστός και ως ο "Βασιλιάς του Ποδοσφαίρου" κατέχει τους τίτλους "Ποδοσφαιριστής του Αιώνα" από τη FIFA, "Αθλητής του Αιώνα" από την Ολυμπιακή Επιτροπή και είναι μελος του ποδοσφαιρικού Hall of Fame^[7]. To 1999 εξελέγη Ποδοσφαιριστής του Aιώνα μετά απο ψηφοφορία των τριάντα απο απο τους 34 νικητές(1956-1999) της Χρυσής Μπάλας του περιοδικού France Football. .Σε δημοσκόπηση της FIFA στο Διαδίκτυο ποιος είναι καλύτερος ποδοσφαιριστής όλων των εποχών ήρθε δεύτερος με 18,53% πρώτος ήρθε ο Μαραντόνα με 53,60%. Αντίθετα, στην ψηφοφορία της FIFA "Football family" και των αναγνωστών του περιοδικού FIFA Magazine ο Πελέ ήρθε πρώτος με 72,75%, ενώ δεύτερος ήταν ο Αλφρέντο ντι Στέφανο με 9,75%. Στην ψηφοφορία των ειδικών αθλητικογράφων ο Πελέ ήρθε πρώτος με 1705 πόντους, και δεύτερος ήρθε ο Γιόχαν Κρόιφ με 1303.
Παρά πιέσεις που ασκούσαν οι μεγάλοι σύλλογοι της Ευρώπης για να τον αποκτήσουν ο Πελέ παρέμεινε στη Σάντος 17 χρόνια λόγω της μεγάλης του αγάπης για την ομάδα αλλά και λόγων της πίεσης που του ασκούσε η κυβέρνηση της χώρας η οποία εξ ονόματος προέδρου τον θεωρούσε εθνικό θησαυρό.
Ο Πελέ έπαιζε σαν δεύτερος επιθετικός, γνωστός και ως οργανωτής. Η τεχνική κατάρτιση και η αθλητικότητά του έχουν επαινεθεί παγκοσμίως, και κατά τη διάρκεια της καριέρας του ήταν γνωστός για την άριστη ντρίμπλα και πάσα του, την εξαιρετική του ικανότητα στο ψηλό παιχνίδι, τη δημιουργικότητά του, αλλα και την μεγάλη του έφεση στο σκοράρισμα.Στα 15 του το 1956 έκανε το ντεμπούτο του με τη Σάντος του Σάο Πάολο σε φιλικό αγώνα με την Κορίνθιανς (7-1) σκοράροντας μία φορά. Δύο τίτλοι πρώτου σκόρερ με τη Σάντος με 36 και 53 γκολ αντίστοιχα συμπλήρωσαν τις δύο επόμενες χρονιές.
Το 1957 ήταν πλέον βασικός στην ομάδα και πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος και διεθνής με την εθνική Βραζιλίας μόλις 16 χρονών!
Το 1969 ο Πελέ εναντίον της Βάσκο ντε Γκάμα στο Μαρακανά σκόραρε με πέναλτι και έφτασε τα χίλια γκολ σύνολο στην καριέρα του, κάτι που σήμερα είναι ακατόρθωτο. Ο τελικός του απολογισμός καριέρας ηταν 1283 γκόλ.
Το 1975 και αφού είχε ήδη αποσυρθεί για δυο χρόνια από το ποδόσφαιρο ο Πελέ επέστρεψε στα γήπεδα με την Κόσμος της Νέας Υόρκης.
Τον τρίτο χρόνο που έπαιξε στην Κόσμος κατέκτησε το πρωτάθλημα έχοντας γίνει ο μεγαλύτερος πρεσβευτής του ποδοσφαίρου στις ΗΠΑ.
Αποσύρθηκε στο τέλος της ίδιας χρονιάς με ένα αγώνα στο στάδιο των Τζάιαντς παίζοντας ένα ημίχρονο με τη Σάντος και ένα με την Κόσμος.

 Εθνικό επίπεδο

Ο Πελέ αγωνίστηκε με την εθνική Βραζιλίας για πρώτη φορά το 1957 στα 16 του σκοράροντας ενάντια στη μεγάλη αντίπαλο Εθνική Αργεντινής.
Ο ομοσπονδιακός τεχνικός Σίλβιο Πιρίλο τον κάλεσε για τους δύο αγώνες με την Αργεντινή για το «Κύπελλο Ρόκα». Στις 7 Ιουλίου 1957 μπήκε αλλαγή στα μισά του δευτέρου ημιχρόνου παίρνοντας το βάπτισμα του πυρός. Πέτυχε γκολ. Η Αργεντινή όμως νίκησε με 2-1. Στη ρεβάνς ήταν πια βασικός και σημείωσε και πάλι γκολ, το ένα από τα δύο της νίκης της Βραζιλίας που πήρε το Κύπελλο με καλύτερη διαφορά τερμάτων. Σε δύο αγώνες ο Πελέ είχε σημειώσει τα δύο από τα τρία γκολ της Εθνικής και μπορούσε να υποστηρίξει ότι είχε σπρώξει το τρόπαιο στα χέρια των συμπατριωτών του.
Το 1958 σε ηλικία 17 ετών κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο στη Σουηδία σκοράροντας έξι φορές.
Το 1962 στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Χιλής τραυματίστηκε στον αγώνα με την Τσεχοσλοβακία και αποχώρησε χωρίς όμως να κοστίσει η απουσία μιας και ο Γκαρίντσα βοήθησε να κατακτήσει η Βραζιλία το τρόπαιο.
Το 1966 στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αγγλίας ο Πελέ σκόραρε στο τρίτο συνεχόμενο μουντιάλ όμως έπεσε θύμα τραυματισμού στο ματς με την Πορτογαλία μιας και το μουντιάλ αυτό ήταν ένα από τα πιο βίαια. Η απουσία του αυτή τη φορά κόστισε στη Βραζιλία που αποκλείστηκε.
Το 1970 στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Μεξικού, το καλύτερο σύμφωνα με τους αθλητικογράφους, ο Πελέ μαζί με τους Ριβελίνο, Ζαϊρζίνιο, Γκέρσον, Τοστάο, Κάρλος Αλμπέρτο, Κλοντοάλντο σχημάτισαν μια από τις καλύτερες ομάδες που έχουν παίξει ποδόσφαιρο.
Κερδίζοντας στον τελικό την Ιταλία 4-1 η Βραζιλία κατέκτησε το τρόπαιο Ζιλ Ριμέ για τρίτη φορά και το κράτησε για πάντα στην τροπαιοθήκη της. Ο Πελέ συμμετείχε και στα τρία κερδισμένα μουντιάλ και παραμένει έως σήμερα ο μόνος που έχει κατακτήσει μουντιάλ τρεις φορές σαν παίκτης.
Το 1971 εναντίον της εθνικής Γιουγκοσλαβίας ο Πελέ έδωσε τον τελευταίο του αγώνα με την Βραζιλία στο Ρίο.
Με την εθνική Βραζιλίας αγωνίστηκε 92 φορές, σκόραρε τις 77, έχοντας 68 νίκες 14 ισοπαλίες και 11 ήττες. Παίζοντας μαζί Πελέ και Γκαρρίντσα η Βραζιλία δεν γνώρισε ποτέ την ήττα.

Παγκόσμιο Κύπελλο 1958

Στην αρχή του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1958 ο Πελέ ήταν τραυματίας. Ο προπονητής της Βραζιλίας Φεόλα δεν ρίσκαρε τη συμμετοχή του στους δύο πρώτους αγώνες. Μάλιστα, πρίν το Παγκόσμιο Κύπελλο είχε ζητήσει από τον προπονητή του να επιστρέψει στην πατρίδα αφού δεν μπορούσε να προσφέρει. Ο μασέρ όμως της ομάδας, ο Μάριο Αμέρικο, πήρε το θέμα προσωπικά. Υποσχέθηκε να κάνει καλά τον πιτσιρικά που πονούσε. Όσο για τη συμμετοχή του στη βασική ενδεκάδα αυτό ήταν υπόθεση του αμυντικού Νίλτον Σάντος. Στους αγώνες του 4ου ομίλου της πρώτης φάσης ο κλοιός στένευε γύρω από την Βραζιλία. Είχε ξεκινήσει με νίκη 3-0 επί των Αυστριακών, αλλά στη συνέχεια η «λευκή ισοπαλία» με την Αγγλία τους έβαζε όλους σε περιπέτειες. Ο αγώνας με την ΕΣΣΔ ήταν καθοριστικός. Ο μικρός Πελέ έπρεπε να σφίξει τα δόντια και να παίξει. Στις 15 Ιουνίου 1958 στο Ούλεβι του Γκέτεμποργκ ο Πελέ ήταν στην αρχική ενδεκάδα. Ήταν μόλις 17 χρόνων. Ο Βαβά με δύο γκολ έδωσε τη νίκη και την πρόκριση στους Βραζιλιάνους, αλλά ο Πελέ είχε εντυπωσιάσει τους ειδικούς του ποδοσφαίρου. Ο μύθος γύρω από το όνομα του είχε μεταφερθεί πια και στην Ευρώπη.
Στα προημιτελικά αντίπαλος ήταν η Ουαλία. Το ματς ήταν ισόπαλο χωρίς γκολ έως τη στιγμή που ο Πελέ δέχτηκε πάσα από κεφαλιά. Στόπαρε άψογα τη μπάλα, κι αφού την πέρασε κάτω από τα πόδια ενός αμυντικού σημάδεψε τη γωνία της εστίας του Κέλσεϊ. Ήταν το 66ο λεπτό. Στα ημιτελικά με τη Γαλλία πέτυχε τρία γκολ στο 5-2 των Βραζιλιάνων κι άλλα δύο στον τελικό στο 5-2 με τη Σουηδία.

 Παγκόσμιο Κύπελλο 1962

Το 1962 πέτυχε ένα εξαιρετικό γκολ περνώντας τέσσερις αμυντικούς στον πρώτο αγώνα με το Μεξικό, αλλά τραυματίστηκε στον επόμενο με την Τσεχοσλοβακία κι είδε από την εξέδρα την ομάδα του να κερδίζει τον τίτλο.

Παγκόσμιο Κύπελλο 1966

Το 1966 στην Αγγλία τα αντιαθλητικά μαρκαρίσματα των Βούλγαρων και των Πορτογάλων αμυντικών του στέρησαν τη συνέχεια των αγώνων. Πρόλαβε να σκοράρει ένα γκολ από απευθείας εκτέλεση φάουλ εναντίον της Βουλγαρίας. Χωρίς τον Πελέ η Βραζιλία έχασε απο την Ουγγαρία και απέτυχε να περάσει την φάση των ομίλων.

 Παγκόσμιο Κύπελλο 1970

Σε αυτό το Παγκόσμιο Κύπελλο η Βραζιλία με τον Πελέ κατάφερε να κερδίσει τον τρίτο τίτλο και να κρατήσει για πάντα το Ζιλ Ριμέ. Εκεί ήταν ο μεγάλος ηγέτης. Μαζί με το ταλέντο τώρα διέθετε και την ανάλογη εμπειρία. Οι στιγμές μαγείας του «βασιλιά» που έχουν καταγράψει οι κάμερες από εκείνη τη διοργάνωση είναι πολλές. Σημείωσε 4 γκόλ και μοίρασε 6 ασσίστ.

 Τιμητικό μέλος

Στις 12 Μαΐου 2005, 43 χρόνια μετά τη φιλική νίκη του Ολυμπιακού επί της Σάντος με 2-1 στις 4/7/1961 ο Πελέ επέστρεψε στο στάδιο Καραϊσκάκη και έγινε μέλος του Ολυμπιακού^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Ένα χρόνο αργότερα ο Πελέ ξαναεπισκέφτηκε την Ελλάδα για να εγγραφεί ως μέλος της Skoda Ξάνθη^{[εκκρεμεί παραπομπή]}.

Τα γκολ

Τα σκούρα γκρι κελία στον πίνακα δείχνουν αγώνες που δεν πήρε μέρος.

Σύλλογος	Σεζόν	Εγχώριες διοργανώσεις								Συνολικές εμφανίσεις			Εγχώριο κύπελλο		Διεθνείς διοργανώσεις				Συνολικά επίσημα			Συνολικά φιλικά
		Πρωτάθλημα παουλίστα		Πρωτάθλημα Ρίο- Σάο Πάολο		T. de Prata		Πρωτάθλημα Βραζιλίας					Taça Brasil		Κόπα λιμπερταδόρες		Κύπελο ιντερκοντινένταλ
		Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ		Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ		Εμφ.	Γκολ
Σάντος	1956	0*	0*							0*	0*								2*	2*[15]		2*	2*
	1957	14+15*	19+17*[16]	9	5					38*	41*								29*	16*		67*	57*
	1958	38	58	8	8					46	66								14*	14*		60*	80*
	1959	32	45	7	6					39	51		4*	2*					40*	47*		83*	100*
	1960	30	33	3	0					33	33		0	0	0	0	0	0	34*	26*		67*	59*
	1961	26	47	7	8					33	55		5*	7	0	0	0	0	36*	48*		74*	110*
	1962	26	37	0	0					26	37		5*	2*	4*	4*	2	5	13*	14*		50*	62*
	1963	19	22	8	14					27	36		4*	8	4*	5*	1	2	16	16*		52*	67*
	1964	21	34	4	3					25	37		6*	7	0*	0*	0	0	16*	13*		47*	57*
	1965	30	49	7	5					37	54		4*	2*	7*	8	0	0	18*	33*		66*	97*
	1966	14	13	0*	0*					14*	13*		5*	2*	0	0	0	0	19*	16*		38*	31*
	1967	18	17			14*	9*			32*	26*		0	0	0	0	0	0	32*	26*		65*	56*
	1968	21	17			17*	11*			38*	28*		0	0	0	0	0	0	38*	28*		73*	55*
	1969	25	26			12*	12*			37*	38*				0	0	0	0	37*	38*		61*	57*
	1970	15	7			13*	4*			28*	11*				0	0	0	0	28*	11*		54*	47*
	1971	19	8					21	1	40	9				0	0	0	0	40	9		72*	29*
	1972	20	9					16	5	36	14				0	0	0	0	36	14		74*	50*
	1973	19	11					30	19	49	30				0	0	0	0	49	30		66*	52*
	1974	10	1					17	9	27	10				0	0	0	0	27	10		49*	19*
	Όλα	412	470	53	49	56*	36*	84	34	605*	589*		33	30	15	17[17]	3	7	656	643		1120	1087

Σύλλογος	Σεζόν	NASL		Άλλα		Σύνολο
		Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ	Εμφ.	Γκολ
Κόσμος Νέας Υόρκης	1975	9	5	14*	10*	23*	15*
	1976	24	15	18*	11*	42*	26*
	1977	31	17	11*	6*	42*	23*
	All	64	37	43*	27*	107*	64*

 Τίτλοι

• Επίσημοι Τίτλοι

• Κόπα Λιμπερταδόρες: 1962, 1963
• Πρωτάθλημα Παουλίστα: 1958, 1960, 1961, 1962, 1964, 1965, 1967, 1968, 1969, 1973^[18]
• Πρωτάθλημα Βραζιλίας Taça Brasil: 1961, 1962, 1963, 1964, 1965 ^[19]
• Πρωτάθλημα Ρίο-Σάο Πάολο: 1959, 1963, 1964, 1966^[20][21]
• Διηπειρωτικό Κύπελλο: 1962, 1963
• Διηπειρωτικό Σούπερ Κάπ: 1968

Kόσμος Νέας Υόρκης

• North American Soccer League: 1977

Βραζιλία

• Κύπελλο Ρόκα: 1957, 1963
• Παγκόσμιο Κύπελλο FIFA: 1958, 1962, 1970

Η αντιστοιχία των 32 επισήμων τροπαίων τον κάνει τον παίκτη με τους περισσότερους τίτλους καριέρας στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Συνολικά κατέκτησε 57 τίτλους στην καριέρα του. ^[22]

Προσωπικές διακρίσεις

• Αθλητής του Αιώνα, που εξελέγη από τους δημοσιογράφους σε παγκόσμια κλίμακα, σε δημοσκόπηση της γαλλικής εφημερίδα L'Equipe: 1981

• Ποδοσφαιριστής του Aιώνα, ο οποίος εξελέγη από τους νικητές της Χρυσής Μπάλας του περιοδικού France Football: 1999 ^[23]

• Ποδοσφαιριστής του Αιώνα, IFFHS Διεθνής Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής Ποδοσφαίρου: 1999 ^[24]

• Ποδοσφαιριστής του Αιώνα στη Νότια Αμερική, IFFHS Διεθνής Ομοσπονδία Ιστορίας και Στατιστικής Ποδοσφαίρου: 1999 ^[25]

• Ποδοσφαιριστής του Αιώνα, ψηφοφορία αναφνωστών του περιοδικού World Soccer : 2000 ^[26]

• Εισαγωγή στο American National Soccer Hall of Fame το 1993 ^[27]

• Ιππότης της Βρετανικής αυτοκρατορίας: 1997

• Αθλητής του Αιώνα, από το Reuters Πρακτορείο Ειδήσεων: 1999

• Αθλητής του Αιώνα, που εξελέγη από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή: 1999

• UNICEF ποδοσφαιριστής του αιώνα: 1999

• Περιοδικό ΤΙΜΕ, Ένας από τους 100 πιο σημαντικούς ανθρώπους του 20ου αιώνα: 1999 ^[28]

• FIFA Παίκτης του Αιώνα: 2000

• Laureus World Sports Awards Lifetime Achievement Award από τον Πρόεδρο της Νοτίου Αφρικής Νέλσον Μαντέλα: 2000

• Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή "Αθλητής του Αιώνα"^[29]
• ΠΗΓΗ ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ