Ανησυχητικές διαστάσεις παίρνει το πρόβλημα της παχυσαρκίας παγκοσμίως, με την Ελλάδα να κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις στην επίπτωση της νόσου. Και ενώ ο αριθμός των ατόμων με νοσογόνο παχυσαρκία αυξάνεται μόνο ένα ποσοστό 3% μπορεί να λύσει το πρόβλημα και να αποκτήσει φυσιολογικό βάρος με συντηρητικές μεθόδους. Το υπόλοιπο 97%, μετά από 5 χρόνια αποτυχημένων προσπαθειών, θα πρέπει να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για την αντιμετώπιση της νόσου.

Ποιες όμως είναι οι ενδείξεις για μια επέμβαση; Με τι κριτήρια υποβάλλονται οι νοσογόνα παχύσαρκοι σε εγχείριση και τι επιλογές έχουν στη διάθεσή τους; Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά δίνει ο χειρουργός Ηλίας Σδράλης, ο οποίος από τις αρχές του χρόνου εφάρμοσε για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, στο στρατιωτικό νοσοκομείο 424, τη μέθοδο του μίνι γαστρικού by pass σε 7 ασθενείς, οι οποίοι έχασαν 10-11 κιλά το πρώτο μήνα μετά την επέμβαση.

«Υπάρχουν πολλές μέθοδοι, πολλές επεμβάσεις οι οποίες είναι ξεχωριστές για κάθε ασθενή. Όλοι οι ασθενείς δεν μπορούν να κάνουν την ίδια επέμβαση. Υπάρχει ένας αλγόριθμος ο οποίος ορίζει τι μπορεί να γίνει ανάλογα με τις διατροφικές συνήθειες του ασθενούς, το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ), τα συνοδά νοσήματα της παχυσαρκίας και ανάλογα με το αν ο ασθενής έχει μεταβολικό σύνδρομο ή/και αρτηριακή υπέρταση.

Υπάρχει μια γκάμα νοσημάτων που συνδράμουν για την εξαγωγή ενός ασφαλούς συμπεράσματος για το ποια επέμβαση κατά της παχυσαρκίας είναι η ιδανική για τον συγκεκριμένο άρρωστο που θα του δώσει τη μία και μόνιμη λύση. Είναι όμως δεδομένη μία μόνιμη λύση; Ναι, εφόσον επισημάνουμε ότι επιτυχία ενός χειρουργείου θεωρείται η απώλεια του 85% του υπερβάλλοντος βάρους μέσα σε 1-1,5 χρόνο» εξήγησε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ στο περιθώριο του 8ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Χειρουργικής της Παχυσαρκίας που διεξάγεται στη Θεσσαλονίκη.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις για την αντιμετώπιση της νοσογόνου παχυσαρκίας χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, στις περιοριστικού τύπου και στις δυσαπορροφητικού τύπου.

«Οι περιοριστικού τύπου επεμβάσεις είναι αυτές που είχαν έρθει στη "μόδα" τα προηγούμενα χρόνια, όπως είναι ο γαστρικός δακτύλιος ο οποίος τείνει σιγά -σιγά να καταργηθεί. Τώρα έρχεται να γίνει η "χρυσή επέμβαση", η επιμήκης γαστρεκτομή ή το "γαστρικό μανίκι" όπως το ξέρει ο κόσμος. Όμως μόνο το 5-10% των ασθενών με νοσογόνο παχυσαρκία, έχουν ένδειξη για περιοριστικού τύπου χειρουργική αντιμετώπιση και συνεπώς για επιμήκη γαστρεκτομή.

Η μεγαλύτερη μερίδα των ανθρώπων αυτών έχουν ένδειξη για δυσαπορροφητικού τύπου επεμβάσεις όπως είναι το γαστρικό by pass, η χολοπαγκρεατική εκτροπή και το μίνι γαστρικό by pass το οποίο στην Ελλάδα εφαρμόστηκε για πρώτη φορά πριν ένα χρόνο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ρίου και από τις αρχές του έτους για πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη το εφαρμόσαμε στο Νοσοκομείο 424 σε 7 ασθενείς με νοσογόνο παχυσαρκία. Στην Αμερική με το μίνι γαστρικό by pass έχουν αντιμετωπιστεί 10.000 περιστατικά», λέει ο κ. Σδράλης.

Όπως εξηγεί, κάθε χειρουργική επέμβαση έχει τις ενδείξεις και τις αντενδείξεις της. Κάποιος που έχει ΔΜΣ 30 δεν έχει ένδειξη για χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. Ένδειξη έχουν όσοι έχουν ΔΜΣ 40 χωρίς κανένα συνοδό νόσημα ή ΔΜΣ 35 με συνοδό νόσημα. Αντένδειξη για το μίνι by pass έχουν τα άτομα με ιστορικό γαστροοισοφαγικής παλλινδρόμησης.

«Η μέθοδος του μίνι γαστρικού by pass, ανάλογα με την τεχνική που ακολουθείται, προκαλεί μεγαλύτερη δυσαπορρόφηση από ένα κλασικό γαστρικό by pass. Όσον αφορά την αποτελεσματικότητα της επέμβασης αυτής, βάσει της βιβλιογραφίας και των πρώτων δεδομένων που έχουμε, το μίνι γαστρικό by pass είναι λίγο πιο δραστικό από το κλασικό γαστρικό by pass και λιγότερο δραστικό από την χολοπαγκρεατική εκτομή η οποία είναι η πιο βαριά από θέμα αποτελεσματικότητας επέμβαση και ενδείκνυται για άτομα που έχουν αρκετές απαιτήσεις στο χώρο της παχυσαρκίας από θέμα νοσημάτων και από θέμα βάρους» προσθέτει ο κ Σδράλης.

Μετά το μίνι γαστρικό by pass η απώλεια βάρους το πρώτο μήνα μήνα είναι 10-11 κιλά, το δεύτερο μήνα 8,5-9 κιλά ενώ τους επόμενους μήνες υπάρχει μια συνεχώς αυξανόμενη αμβλύτητα στο ρυθμό της μείωσης των κιλών.
«Η απώλεια κιλών σταματάει εφόσον τηρούνται οι διαιτολογικές οδηγίες που δίνονται μετά το χειρουργείο. Σε 1-1,5 χρόνο ο ασθενής φτάνει στο ιδανικό βάρος και η απώλεια βάρους σταματά από μόνη της.

Το μίνι γαστρικό by pass εμποδίζει την πλήρη απορρόφηση του λίπους και των συμπλόκων υδατανθράκων για πάντα. Ο ασθενής δεν μπορεί να φάει όσο θέλει γιατί μετά το χειρουργείο εκτός από δυσαπορροφητική λειτουργία έχει και περιορισμό. Δηλαδή επειδή ο γαστρικός θύλακος που δημιουργείται είναι μικρός, ο ασθενής δεν μπορεί να φάει πολύ.

Από την άλλη εξισορροπείται ουσιαστικά το θερμιδικό φορτίο που προσλαμβάνει με τις θερμίδες που καίει ο οργανισμός. Το αποτέλεσμα είναι, μόλις φτάσει στο ιδανικό βάρος, το ισοζύγιο αυτό μηδενίζεται και έτσι σταθεροποιείται από μόνο του το βάρος» καταλήγει ο κ. Σδράλης.